TN Máy điện quay-TN/QT-4

THÍ NGHIỆM MÁY PHÁT ĐIỆN ĐỒNG BỘ

1. Phạm vi áp dụng

Văn bản kỹ thuật này quy định quy trình thử nghiệm cho các loại Máy phát điện đồng bộ cho trạm biến áp trung, cao thế.

Quy trình này vẫn còn trong giai đoạn dự thảo, rất mong nhận được các ý kiến đóng góp từ các chuyên gia kỹ thuật và quản lý để tiếp tục hoàn thiện hơn.

 

2. Yêu cầu về thiết bị

Hợp bộ thí nghiệm nhất thứ

Các hợp bộ, thiết bị thí nghiệm phải được hiệu chuẩn đạt yêu cầu kỹ thuật và còn hiệu lực làm việc trong thời gian hiệu chuẩn.

Các hợp bộ, thiết bị thí nghiệm phải có hướng dẫn vận hành cụ thể kèm theo đã được Lãnh đạo phê duyệt.

Dây cáp và phụ kiện kết nối giữa hợp bộ thí nghiệm: hộp thử nghiệm(Test Block), dây cáp, dây nối đất…

Đồng hồ vạn năng hiện số.

MegaOhm.

 

3. Tài liệu kỹ thuật

Hướng dẫn sử dụng cài đặt và vận hành Máy phát điện đồng bộ (Intruction Manual)

Hướng dẫn vận hành hợp bộ thí nghiệm nhất thứ 3 pha

Sơ đồ trạm biến áp

 

4. Yêu cầu về nhân viên kỹ thuật

Đã được huấn luyện, kiểm tra kiến thức về quy trình kỹ thuật an toàn và đã được cấp thẻ an toàn.

Đã đọc kỹ tài liệu hướng dẫn sử dụng Máy phát điện đồng bộ

Có kiến thức chuyên môn phù hợp với công tác thí nghiệm Máy phát điện đồng bộ.

Nắm vững quy trình sử dụng hợp bộ thí nghiệm điện có liên quan.

Chuẩn bị đầy đủ các vật tư, phụ liện liên quan đến công tác thí nghiệm Máy phát điện đồng bộ.

 

5. Thử nghiệm Máy phát điện đồng bộ

5.1 Chuẩn bị trước khi tiến hành thử nghiệm

Công tác chuẩn bị trước khi tiến hành thử nghiệm phải tuân theo Quy trình thử nghiệm và giám sát thử nghiệm do Cục điều tiết điện lực ban hành

Trong quá trình thí nghiệm nếu phát hiện sự cố không bình thường cần phải có báo cáo tồn tại cho cấp trên ngay để có cách giải quyết.

Tiến hành nối đất an toàn cho hợp bộ thí nghiệm.

 

5.2 Biện pháp an toàn

Tiến hành các biện pháp an toàn cần thiết trước khi làm việc trong trạm biến áp

Tuân theo Quy trình an toàn điện do EVN ban hành

Khi bơm các tín hiệu áp phải tách cáp và cách ly (từ điểm thử về phía CT/VT hay những mạch liên quan khác) an toàn nhất. Hạn chế mức thấp nhất nhưng nguy hiểm không thể biết trước cho con người và thiết bị.

Khi thực hiện thao tác phải nhẹ nhàng chính xác và dứt khoát.

Khi thực hiện thí nghiệm hoàn tất một chức năng, kiểm định viên ghi kết quả thí nghiệm trong phiếu kết quả.

Sau khi thí nghiệm xong phải trả lại đúng sơ đồ và thông số cài đặt trên Máy phát điện đồng bộ.

Nhân viên giám sát cần kiểm tra lại sơ đồ và thông số cài đặt trên Máy phát điện đồng bộ trước khi nhận bàn giao.

 

5.3 Các phép thử nghiệm Máy phát điện đồng bộ

5.3.1 Hạng mục kiểm tra bên ngoài:

- Kiểm tra các bộ phận cơ khí, chất lượng vệ sinh vv

 

5.3.2 Hạng mục đo điện trở cách điện:

- Trước khi đo cần phải nối đất các cuộn dây trong 5 phút đo điện trở cách điện cuộn dây stato dùng megaôm 2500V đo điện trở cách điện cuộn dây roto megaôm 500-1000V đo điện trở cách điện của gối đỡ trục rôto megaôm 1000V đo điện trở cách điện của mạch kích thích megaôm 1000V

- Đo điện trở cách điện của các đát trìch nhiệt

 

5.3.3 Hạng mục đo điện trở một chiều:

a/ Cuộn dây stato đủ các đầu dây đưa ra ngoài: đo cho từng cuộn dây trong từng pha

b/ Cuộn dây stato không đủ các đầu dây đưa ra ngoài: ta đo từng cặp pha rồi tính toán

- Nối hình Y

Ra = (RAB +RAC - RBC)/2

Rb = (RAB +RBC - RAC)/2

Rc = (RBC +RAC - RAB)/2

- Nối Δ

Ra = RAB +( (RAB  +RAC - RBC ) x  (RAB +RBC - RAC ))/ (2 x (RBC  +RAC - RAB ))

Rb = RBC +( (RAB +RBC - RAC ) x  (RBC  +RAC - RAB ))/(2 x  (RAB  +RAC - RBC ))

Rc = RAC +( (RAB  +RAC - RBC ) x  (RBC  +RAC - RAB ))/(2 x  (RAB +RBC - RAC ))

c/ cuộn dây roto

 

5.3.4 Hạng mục đo khe hở giữa roto và stato:

- Hạng mục này chỉ thí nghiệm khi lắp mới hay khi sửa chữa có tháo rôto kiểm tra sự đồng tâm giữa roto va stato

- Sử dụng thước lá có độ dày theo tiêu chuẩn đo khe hở không khí giữa rôto va stato đối với rôto cực lồi  đo không dưới 4 điểm trên một mặt cực đối với rôto cực ẩn không dưới 8 điểm trên một mặt cực.

đối với rôtocó chiều dài lõi thép < 300mm, chỉ cần đo trên một mặt cực đối với rô to có chiều dài lõi thép  ≥ 300mm cần phải đo cả hai phía của một mặt cực.

- Sai lệch từng cặp đo đối diện qua tâm, so với giá trị trung bình khong vượt quá quy định

Máy có P > 150MW cho phép ≤ ± 5% nhỏ hơn 150MW  ≤ ± 10%

 

5.3.5 Hạng mục xác định cực tính cuộn dây stato:

- Hạng mục này chỉ thí nghiệm khi lắp mới hay khi cần thiết

- Chọn bất kỳ cuộn dây của một pha cấp xung điện áp một chiều (1, 5V) đo điện áp trên các cuộn còn lại

 

5.3.6 Hạng mục kiểm tra thứ tự pha:

- Hạng mục này chỉ thí nghiệm khi lắp mới hay khi cần thiết. Cung cấp vào rôto một nguồn một chiều thấp, quay rôto theo chiều đánh dấu trên thân máy các mV sẽ lệch sang phải rồi sang trái theo thứ tự A, B, C.

                                  

5.3.7 Hạng mục xác định các thông số quá độ của máy phát điện:

- Hạng mục này chỉ thí nghiệm khi lắp mới hay khi cần thiết sơ đồ thí nghiệm:

 

Tp máy biến áp thí nghiệm 220/12Vac Các dụng cụ đo lường A, W, V, Ti tính toán thiết bị thí nghiệm:

Tính dòng điện và công suất thí nghiệm

I = (U x Sđm)/(2 x 0, 15 U2 đm )   (A)

P = U xI cosφk                            (Kw)

U: điện áp đo trên các đầu cực stato  (V)

Uđm: điện áp dây định mực của máy phát  (KV)

Sđm: Công suất định mức của máy phát  (MVA)

cosφk: hệ số công suất ngắn mạch lấy 0,2-0,4

- Xác định các thông số:

+ Đo lần lược các thông số sau

UAB,  IAB,  PAB;      UBC,  IBC,  PBC;       UAC,  IAC,  PAC

+ Tính toán tổng trở pha cuộn dây stato:

ZAB = UAB/2IAB   (Ω)

ZBC = UBC/2IBC   (Ω)

ZAC = UAC/2IAC  (Ω)

+ Điện trở pha của stato:

RAB = PAB/I2AB    (Ω)    

RBC = PBC/I2BC    (Ω)

RAC = PAC/I2AC    (Ω)

+ Cảm kháng pha stato:

XAB = √(Z2AB - R2AB)

XBC = √(Z2BC - R2BC)   

XAC = √(Z2AC - R2AC)

+ Giá trị trung bình:

Ztb = (ZAB + ZBC + ZAC)/3

Xtb = (XAB + XBC + XAC)/3

Rtb = (RAB + RBC + RAC)/3

+ Điện kháng siêu quá độ          

dọc trục (X’’d)    

ngang trục (X’’q)

X’’d  = Xtb – Δx

X’’q  = Xtb + Δx

Trong đó:

Δx= 0.667 x   XAB (XAB − XBC)+XBC (XBC − XCA)+XAC (XAC − XAB)

+ Điện kháng thứ tự nghịch: X2 ≈ Xtb

+ Điện kháng phần trăm:

X% =(( Xtb x Sđm )/U2đm) x 100

Xtb điệnkháng trung bình (ôm)

Sđm công suất định mức (MVA)

U đm điện áp định mức  (V)

+ Điện trở siêu quá độ dọc trục (R’’d) ngang trục (R’’q)

R’’d  = Rtb – ΔR

R’’q  = Rtb + ΔR
Trong đó:

Δx= 0.667 x    RAB (RAB − RBC)+RBC (RBC − RCA)+RAC (RAC − RAB)

 

5.3.8 Hạng mục thử chịu điện thế một chiều tăng cao và đo dòng rò theo từng pha:

- Việc đo lường dòng rò được thực hiện không dưới 5 giá trị từ 0,2 Umax đến Umax và chia thành các khoảng bằng nhau.

- Đối với mổi cấp điện áp duy trì 1 phút và lấy các giá trị 15 và 60 giây. Các giá trị thử nghiệm theo tiêu chẩn nhà chế tạo.

- Việc thử nghiệm được thử ở từng pha cho từng cuộn dây của pha so với các pha khác được nối với vỏ.

 

5.3.9 Hạng mục thử nghiệm cao thế xoay chiều:

- Điện áp thử nghiệm theo nhà chế tạo. Thời gian thử nghiệm 1 phút

- Sau khi thử nghiệm ở 1 phút giảm điện áp thử nghiệm về bằng giá trị định mức máy phát trong thời gian 5 phút kiểm tra hiện tượng phóng điện vầng quang.

- Hạng mục này cần thực hiện theo hướng dẫn của nhà chế tạo.

 

5.3.10 Hạng mục thí nghiệm không tải và ngắn mạch máy phát: 

- Hạng mục này chỉ thử nghiệm theo chương trình đặc biệt

 

5.3.11 Thí nghiệm động cơ điện đồng bộ:

- Động cơ điện đồng bộ đươc tiến hành theo mục 1 đến 10

- Riêng mục thí nghiệm cực tính thì mV sẽ lệch trái.

 

6. Đánh giá kết quả

- Một Máy phát điện đồng bộ được kết luận là đạt nếu tình trạng bên ngoài bình thường đạt yêu cầu kỹ thuật; tất cả các chức năng của Máy phát điện đồng bộ này làm việc tốt, chính xác.

- Sau khi thực hiện xong tất cả các phép thí nghiệm trên một đối tượng thiết bị, TNV cần phải vệ sinh thiết bị đo, dọn dẹp và hoàn trả sơ đồ và thiết lập Máy phát điện đồng bộ về trạng thái như khi đã nhận ban đầu.

 

 

* Lưu ý: - Etsc tổng hợp các thông tin từ Internet và các nguồn có sẵn khác.

               - Các tổ chức hay cá nhân có thể tham khảo các thông tin này. Tuy nhiên ETSC không chịu bất cứ trách nhiệm gì khi khách hàng sử dụng thông tin này (mà chưa tự kiểm chứng) và/ hoặc có gây hại cho tổ chức cá nhân sử dụng.